Yazar

Emre ALBAYRAK

 

 

Ocak 2019

 

Her Nesneye Bir İnternet

 

Nesnelerin interneti kavramı hayatımıza ne zaman girdi, neleri değiştirdi, gelecekte bizlere neler sunacak?

 

Sanki daha önce duymuş gibiyiz. Evet evet kesinlikle duyduk ve okuduk. Her eve bir internet sloganına çok da uzak değiliz aslında. İşyerlerine, okullara, hastanelere… Tüm Türkiye’ye adeta bir virüs gibi yayıldı. Kimi zaman bir araştırma yaparken kimi zamansa bir kamu kuruluşunun sınav sonuçlarını internet üzerinden açıklamaya başlamasıyla, bazen de eğlence amaçlı kullanılmaya devam edildi. İnternetin yoğun olarak kullanılmasına paralel olarak internet altyapıları da zaman içinde yüksek kapasitelere ulaşmıştır.  Artan kapasite yeni hizmetleri dolayısı ile yeni kolaylıkları insanlığa sunmuş ve sunmaya devam etmektedir.

Nesnelerin İnterneti: İki veya daha fazla nesnenin birbiri arasındaki ve etrafındaki diğer nesneler ile irtibat halinde olduğu bir çeşit iletişim ağıdır. Nesnelerin bütünleşmiş devreler ile internet altyapısına dahil olması, yönetilmesi ve insan hayatına katkı sağlaması/kolaylaştırılması hedeflenmiştir. Türkçe “Nesnelerin İnterneti”, İngilizce olarak “Internet of things” (IoT) olarak nitelendirilmektedir.

Tarihine kısaca bakacak olursak aslında her şey bir kahve makinesi ile başlar. İnternetin neredeyse hiç kullanılmadığı 1990’lı yıllarda Cambridge Üniversitesi’nde bir grup araştırmacı kahve makinesinin bulunduğu kata geldiklerinde cihaz içinde bulunan kahvenin bittiğini görmekten sıkılırlar. Bilgisayarlarından takip etmek için basit bir altyapı hazırlarlar ve nesnelerin interneti kavramı internetin olmamasına rağmen orada başlamış olur.

Gözümüzle gördüğümüz tüm nesnelerin internet aracılığı ile yönetilmesi ve bu cihazların kendi kendilerine karar vermelerini sağlayacak yapay zekalar üzerinde çalışmalar yapılmaktadır.

Bu bağlamda; uzaya gönderilen ve yakın zamanda görevi devralacak yeni uydularda, silahlı veya silahsız uçakların radar sistemleri, haberleşmemizin kalbi olan canlı yayın araçları vb. her türlü sinyalizasyonların ve simülasyonların yoğun olarak kullanıldığı donanım ve yazılımlarda tüm nesnelere hayat/internet verebilmek adına var gücümüzle çalışmaktayız.

Cihazların insanlarla etkileşime girmesi, karar verebilme yeteneğine sahip olabilmesi başlangıçta kulağa hoş gelse de yapılan tek bir hata milyonlarca Türk Lirasının boşa gitmesine neden olabilir. Daha da önemlisi bir insanın yaralanmasına hatta ölümüne sebep olabilir. Her eve bir internet sloganıyla başlayan bu serüven bir anda insanoğlunun korkulu rüyası haline dönebilir. Ne var ki, doğru nesneye doğru internet verildiğinde, başta sağlıkta erken teşhis olmak üzere milyarlarca insana yüksek kapasitede yaşam standardı sağlayacaktır.

Nesnelerin İnterneti ilk olarak kahve makinesinin doluluk oranını izleme ihtiyacı ile gündeme gelmiş; şu an ise akıllı evler, akıllı şehirler, akıllı trafik taşıt ve altyapıları, akıllı tedarik ve lojistik sistemleri, akıllı tarım ve hayvancılık, sağlık vb. hizmetler ile ilerlemeyi sürdürmektedir.